COURSE OUTLINE                                                                                                     Spring 2020

Course Title: Iqbal Studies (Persian)

Course Code: URDU-5107

Credit Hours: 03

Instructor: Muhammad Nouman Zahid

Email: [email protected]

Timing: Wednesday:2:30PM-4:00PM, Thursday: 1:00PM-2:30PM

DESCRIPTION AND OBJECTIVES

درس مطالعہ اقبال(فارسی) درسی است در مورد مرد فیلسوف اسلامی قرن بیستم میلادی کہ نامش علامہ اقبال لاھوری است۔ در این درس محیط دینی، سیاسی و معاشی مسلمانان شبہ قارہ و جھان آن زمان بہ دانشجویان نشان دادہ می شود۔ زندگینامہ علامہ لاھوری بررسی می شود۔ اثرمحیط زمان اقبال بر زندگی و فکرش سنجیدہ می شود۔ آثار فارسی، اردو و انگلیسی وی معرفی کردہ می شود۔ متون آثار فارسی وی یعنی اسرار خودی، رموز بیخودی، پیام مشرق، زبور عجم، جاوید نامہ، پس چہ باید کرد ای اقوام شرق و ارمغان حجاز فھمیدہ می شود و فکر اقبال از این آثار سنجیدہ می شود۔ پدیدہ اسرار خودی درک می شود۔ اندیشہ رموز بیخودی شناختہ می شود۔

INTENDED LEARNING OUTCOMESs

دانشجو پس از گذراندن این درس می تواند:                                             

۔ با زندگینامۂ علامہ اقبال لاھوری را آشنا باشد                                                    

۔ نمودھای اسرار خودی و رموز بی خودی را مشخص کند             

۔ نظر اجمالی بر آثار فارسی علامہ اقبال لاھوری داشتہ باشد                         

۔ فھم متون شعر فارسی علامہ اقبال لاھوری داشتہ باشد                             

CONTENTS

۔ زندگینامۂ علامہ اقبال لاھوری

۔ بررسی تفکر "اسرار خودی"          

۔ سیر اندیشۂ "رموز بی خودی"

۔ معرفی "پیام مشرق" و درک متن زیر                                      

نہ افغانیم  و  نی  ترک  و  تتاریم        چمن زادیم و از یک شاخساریم

تمیز رنگ و بو بر ما حرام است         کہ  ما  پروردۂ  یک   نو بھاریم

۔ معرفی "زبور عجم" و درک متن زیر                              

ای غنچہ خوابیدہ چو نرگس نگران خیز                        تا این مصرعہ                   از خواب گران خیز

کاشانہ  ما رفت،  بہ  تاراج  غمان  خیز

۔ معرفی "جاوید نامہ" و درک متن زیر                                             

گر خدا سازد تو را صاحب نظر                      تا این بیت                                    درمیان سینہ دل خون کردہ ام

روزگاری  را کہ  می  آید  نگر                                                          تا جھانش را دگرگون کردہ ام

۔ معرفی "پس چہ باید کرد ای اقوام شرق" و درک متن زیر

پیر رومی مرشد روشن ضمیر                                    تا این بیت                                    گفت  جانھا  محرم  اسرار  شد

کاروان عشق و مستی را امیر                                                                        خاور از خواب گران بیدار شد

۔ معرفی "ارمغان حجاز" و درک متن زیر                  

عطا کن شور رومی، سوز خسرو        عطا کن صدق و اخلاص سنایی

چنان   با   بندگی   در  ساختم   من      نگیرم   گر  مرا  بخشی   خدایی

READINGS

۔ اقبال اور عالمی ادب، عبدالمغنی، اقبال اکادمی پاکستان، لاھور، 1990م

۔ اقبال اور قرآن، دکتر غلام مصطفی خان، ادارہ ثقافت اسلامیہ، لاھور، 1977م

۔ اقبال کامل، عبدالسلام ندوی، اعظم گرہ، 1964م

۔ اقبال کی فارسی شاعری کا تنقیدی جایزہ، عبدالشکور احسن، اقبال اکادمی پاکستان، لاھور، 1977م

۔ باز سازی اندیشہ دینی اسلام، محمد اقبال لاھوری،  مترجم محمد بقائی ماکان، انتشارات فردوس، تھران، 1379ش

۔ تصوف در تصور اقبال، شبستری و کسروی، محمد بقائی ماکان، انتشارات فردوس، تھران، 1380ش

۔ روح اقبال، یوسف حسین خان، حیدرآباد دکن، 1941م

۔ شرار زندگی، محمد بقائی ماکان، انتشارات فردوس، تھران، 1379ش

۔ فکر اقبال، خلیفہ عبدالحکیم، بزم اقبال لاہور، 1983م

۔ کلیات اقبال، محمد اقبال لاھوری، بہ کوشش فرید مرادی، انتشارات نگاہ، تھران، 1388ش

۔ مبانی تربیت فرد و جامعہ از دیدگاہ اقبال، غ۔ سیدین، مترجم محمد بقائی ماکان، انتشارات فردوس، تھران، 1379ش

RESEARCH PROJECT

دانشجویان باید یکی از پدیدہ ھای فوق را بہ عنوان مقالہ پژوھشی انتخاب کنند۔

ASSESSMENT CRITERIA

Mid:                                                     30

Project:                                               10

Attendance:                                         05

Participation:                                       05

Final Exam:                                         50